20 Ara Verimsizlik Tuzağından Çıkış – Mehmet Aziz Ermer
TÜRKİYE İÇİN BİR KALKINMA MODELİ : YALIN YÖNETİM
Ülkemiz 2007’den bu yana “Orta Gelir Tuzağı”na girdi. Mevcut gidişatla ve eğer uygun önlemler alınmazsa çok uzun süre ile bu tuzaktan kurtulma olanağı da gözükmüyor. Bu durum “Çağdaş Ülkeler Seviyesinin Üstü” olan esas “Ülkemiz Vizyonu”nun gerçekleştirilmesini de uzak tarihlere atıyor.
İşte bu kitabın gayesi de bu tuzağın arkasında, çok da konuşulmayan esas nedenlerden en önemlisini saptamak ve bunun giderilmesi için sistem geliştirmek. Nedir bu çok önemli neden? “Verimsizlik Tuzağı” !
Ülkemizdeki işletmelerin sayıca %99,5 dan fazlasını ve istihdamda % 75 civarını teşkil eden KOBİ’lerimiz ne yazık ki bu tuzağın içindeler. İşte ülkemiz de bu nedenle “Orta Gelir Tuzağı”ndan çıkamıyor. “Orta Gelir Tuzağı”ndan çıkışı sağlamanın yolu, öncelikle işletmelerimizi “Verimsizlik Tuzağı”ndan kurtarmak.
Bu kitap , bunun çağdaş dünyada , artık son 20-25 yılda iyice gelişen ve yaygınlaşan “Yalın Sistem’i Kullanmayı Yaygınlaştırmak” ile mümkün olduğunu , bunun bir “Yönetim Danışmanlık Hamlesi” ile olabileceğini ve bunun bir matematik modelini tüm yönetim takımlarına iletmeyi amaçlıyor.
Ülkemiz bu model ve yöntemle “Çağdaş Ülkeler Seviyesi Üstü” olan vizyonuna ulaşma yolunda 8 yılda çok büyük bir hamle yapabilir.
YALIN SİSTEM HAKKINDA KISA BİLGİLER :
Tarihte ilk kez “Lean” , Türkçe “Yalın” kelimesi 1988 ‘de ABD’de MIT Sloan School of Management ‘ta John Krafcik’in yayınladığı bir makalede , “ Triumph of the Lean Production System”de, yani “Yalın Üretim Sisteminin Zaferi” başlıklı makalede Toyota Üretim Sistemini anlatmasıyla kullanıldı.
1990 yılında TPS’yi diğer araç üretim firmalarıyla kıyaslayan “The Machine that changed the World” , “Dünyayı Değiştiren Makina” kitabı yayınlandı. Yazarları , Jim Womack , Daniel Jones , Daniel Roos idi. ABD’deki Otomotiv Sanayi Birliği tarafında Toyota mucizesinin arkasındaki sırları ortaya çıkarmakla görevlendirilmişlerdi.
Bu kitapda da anlatıldığı gibi , Japon Toyota , teknik olarak ikinci cihan harbi sonrası bilinen “seri üretim” kurallarını ters yüz etmiş ve inanılmaz verimli bir üretim ve yönetim metodolijisi keşfetmişti.
Sistem “sürekli ve tek parça akış” , tam zamanında üretim , % 100 operasyonel mükemmelliği sağlayan kontrol mekanizmaları , sürekli iyileştirme ile israflardan arınma ve “değer akış” yönetimi prensipleri gibi çok sayıda sisteme dayanıyordu.
1990’larda dünyanın en çok satan kitapları arasına giren bu kitap ve daha sonra yapılan yüzlerce yayın ve binlerce internet siteleri yayınları ile sistem günümüzde artık , sadece üretim yapan firmaları değil , hizmet üreten şirketleri ve kamu idarelerini de kapsayan bir felsefe , yönetim biçimi haline geldi.Bu yöntemle , aynı dönemde Toyota , 3 ABD üreticisi GM , FORD, Chrysler ile Alman VW’yi geride bırakarak dünyanın 1 No.lu global Pazar araç üreticisi olmayı başardı.
FİRMAMIZI NEDEN”YALIN” YÖNETMELİYİZ ?
Bu sorunun cevabı aslında çok basittir: “5 Paydaşın Sürekli olarak daha memnun olmasını sağlamak… “
Hissedarlar bu sistemle daha fazla kar payı alırken , Müşteriler en kaliteli , en uygun fiyat ve zamanlama ile hizmet ya da ürününüze kavuşacak , Çalışanlar daha iyi kazanç ve kariyer gelişimi sağlarken , Tedarikçiler de bu sistemin bir parçası olmaktan mutlu olacaklardır.
En önemlisi de , beşinci paydaş “Çevre” yani “Tüm Dünya” da sizin yarattığınız katkılarla daha yeşil , daha yaşanabilir olmaktan mutlu olacaktır. Bu da 2000’li yıllarda “Sürdürülebilirlik” kavramıyla BM tarafından hayata geçirilmiştir.
Yalın Yönetim sonucu firmanın elde edeceklerine bir bakalım :
*İsraflar % 80 azalır.
*Üretim maliyetleri % 45 düşer.
*İmalat peryodu , ( 1 birim ürün için toplam işçilik –makine süresi ) % 45 azalır.
*Stoklar % 80 azalır.
*Üretim kapasitesi artar.
*Kullanılan üretim alanı M2 si azalır. Yani M2 başına üretim miktarı/ciro % 45 artar.
Sistem , sürekli olarak “Yedi İsraf” ı yok etmeye yarayan metotları kullanır.
YEDİ İSRAF NEDİR ?
1 / Talebi olmayan , ya da talebin fazlası olarak üretilen miktar.
2 / Bir sonraki süreç adım / operasyon için bekleme.
3 / Malzeme ve yarı mamul ve mamullerin gereksiz yere taşınmaları.
4 / Üretimde makinanın tasarımı ya da ürün tasarımından kaynaklanan gereksiz süreç aşamaları.
Bunun için teknik olarak sürekli gelişimi sağlayan ekip çalışmaları yapılır. Konu bizzat işi yapan işçilerle ortak çalışmalarla geliştirilir.
5 / Minimum düzeyin üzerindeki envanter.
Stokların daima ihtiyaç kadar olmasını izleyen mekanizmalar kurulur.
6 / Çalışanların işakışı esnasında yaptıkları gereksiz hareketler.
Her operasyonda hareket ekonomisi için çalışmalar yapılır.
7 / Hatalı Parça Üretimleri tashih ( yeniden işleme – düzeltme )
Sistemin oluşturulması , yerleştirilmesi için kilit nokta , Şirket veya Kuruluşların Yönetim Kadrosunun bu konuya inanmasının sağlanmasıdır. Bu da tecrübelerle yaşandığı gibi işletme ve kuruluşlarla çalışacak “Yönetim Danışmanları” ile en az iki yıl süreyle çalışmayı gerektirmektedir.
ŞİRKET VEYA KURUMLARIN YÖNETİM KADROSU,”YALIN”A İNANMALIDIR!!
Bütün dünya şirketlerinin sınırların kalktığı bir dünyada “rekabet gücü”nü sürekli yüksek tutabilmeye ihtiyaçları vardır.
Ülkemiz şirketlerinin rekabet güçlerinin ne yazık ki genel ortalamada oldukça ( Çağdaş ilk 10 ülkeye göre 2-5 Kat ) düşük olduğu bir gerçektir.
Bu nedenle dünyaya açılmak isteyen , sürekli gelişmeyi planlayan şirketlerin , kurumların yönetim kadrolarının bu sisteme gönül vermeleri , başarının anahtarı olacaktır.
Mehmet Aziz ERMER
YDD Üyesi
“Verimsizlik Tuzağından Çıkmak” isimli kitaba buradan ulaşabilirsiniz.
